Antik Yunanda şehir devletlerinin düşünce sistemini çözümleyebilmek için ilk önce siyasi durumu bilinmelidir. Site, kölelik ve demokrasi kavramları bu konunun temel yapı taşlarını oluşturur. 1 Sokrates, Platon ve Aristoteles gibi düşünürlerin içinde yaşadıkları sosyo-ekonomik çevre polis (site-devlet) düzenidir. Polislerin nüfusları birkaç binden birkaç yüz bine değişen siyasi topluluklardır. 2 Kendi kendine yeterliğe önem veren polisler […]
Kıyamet Günü’nde (1534-1541) yeni ruh, sınır tanımaz bir biçimde egemendir; kusursuzluk ve güzellik, güç ve gençlik anıtı değildir artık burada yükselen; Rönesans dünyasını yok etmekle tehdit eden kargaşadan kurtulmak için bir çığlık, bir şaşkınlık ve umutsuzluk resmidir. İçimizdeki tüm dünyevi, fiziksel ve duyusal şeyleri yok etme arzusu ve bağlılığıdır yapıta hükmeden. Rönesans kompozisyonlarındaki mekansal uyum […]
Bu yazıyı yazmadan evvel, etrafımdaki insanlara – ki bazıları tarihçi- Mandayyaları duydun mu diye sordum. Çok büyük bir kitle bu kelimeyi dahi hayatında ilk defa duymuş oldu. Peki ya Mandayya nedir, Mandayyalar kimlerdir? İşte maddeler halinde Mandayyalar hakkında bilinmesi gerekenler: Mandayyalar, tek tanrıya tapar, vaftiz edilirler, kutsal günleri de pazardır -şimdi hıristiyanların bir mezbebi olduğunu […]
1648 İngiliz Devrimi’nde “din”, devrimin ideolojik temelini oluşturmuştur. Püriten (bağnaz) adı da buradan gelmektedir. İngiltere’de XVII. yüzyılda dinsel hayatın en önemli olayı, Püritenizmin gelişmesidir. Ülkede çok eskiden beri püriten ruh vardı. Püritenizmin ilk günlerinde Püritenlerin ahlaki görüşleri ile Ortaçağ Roma kilisesi astetic‘lerinin (çilecilerinin) görüşleri arasında hiçbir fark yoktu. Her ikisi de gerek dinsel ve gerek […]
Zerdüştlük bir dindir ve kurucusu Zerdüşt ya da bir diğer adıyla Zarathustra bugünkü İran sınırlarında doğmuştur. Zerdüşt’ün ne zaman doğduğuna dair net bir kanı olmasa da M.Ö. 1000 – 500 yılları arasında hayatta olmuş olabileceği üzerine düşünülüyor. Zerdüşt, aslına bakılırsa yaptıklarından ziyade yaptığı düşünülen şeyler ile ön plana çıkmıştır, tıpkı kral Süleyman gibi… […]
Avrupa’nın yeniden doğuşu 13. yüzyılda manastır ağırlıklı uygarlıktan şehir ağırlıklı uygarlığa geçişle başlar. Bu geçişin ilk örnekleri Fransa’da, Almanya’da, İngiltere’de görülür, Hümanizma akımının gelişmesiyle değişim İtalya’da yeni bir boyut kazanır; edebiyatta, resim, heykel ve mimaride Rönesans çağı açılır. Erken Rönesansın ilk büyük mimarları Floransalı Filippo Brunelleschi (1377-1446) ile Leone Battista Alberti (1404-1472) mimariye ortaçağın yapı […]
Rönesansın İtalya’da doğup geliştiğini bilmeyen hemen hemen yoktur, oysa pek az yerde “Rönesans” kelimesinin kökeni üzerinde durulur. Peki gerçekten Avrupa tarihinin ve kültürünün bu önemli dönemini adlandırırken İtalyancası Rinascita yerine Fransızcası Renaissance neden tercih edilir? Aslına bakılacak olursa, tuhaflık sadece adlandırmada değildir; rönesansın eğitim araçlarında, ansiklopedilerde ya da el kitaplarında rastlanılan basmakalıp tanımları […]
Sizce insanların yerleşik hayata geçtikten sonraki toplumsal hayatları nasıl şekillendi? Ya da şöyle soralım, ilk uygarlıklar nasıl ve nerede ortaya çıktı? Tarih bilimciler, arkeologlar ve antropologların ilk uygarlıkların Afrika ve Asya’nın ortasında sayılabilecek kutsal hilal olarak da bilinen bölgede ortaya çıktığına dair ortak görüşleri mevcut. Kısaca bahsettiğim yer hemen hemen herkesin en az bir kere […]
HAÇLI SEFERLERİ (1096-1291) 1096-1291 yılları arasında Batı devletlerinin Papa’nın isteği ve çağrısı sonucunda Doğu’ya yaptıkları seferlerin tamamına “Haçlı Seferleri” denilir. Haçlı Seferleri hem İslam Tarihi hem Türk Tarihi hem de Dünya Tarihi’nde önemli bir yer ve öneme sahiptir. Haçlı Seferleri’nin kronolojik tarihini anlatmadan evvel ardında yatan sebepleri, neden “Haçlı” olarak adlandırıldığını anlamak gerekir. Haçlılar Avrupalı […]
VİSSCHER 1690 Bu haritada dini, kozmolojik ve astrolojik bir tema işlenmiştir. Şahlanan mevsimler ve onlara eşlik eden burçlar gözlemlenir. Son olarak, her iki yarım kürenin birleşim yerlerindeki figürler de hıristiyanlığın putperestliğe karşı zaferini temsil eder. NOLİN 1767 Bu harita adeta evrenin başlangıcına değin uzanan bir İncil anlatısını andırır. Haritanın dış kısımlarında, yaratılış […]
